Charakterystyka franczyzy
Franczyza jest systemem sprzedaży usług, technologii lub towarów opartym na wiążącej współpracy pomiędzy odrębnymi, niezależnymi od siebie przedsiębiorstwami, czyli franczyzodawcą i podległymi franczyzobiorcami. Upraszczając możemy powiedzieć więc, że franczyza to skupienie mniejszych przedsiębiorstw z różnych dziedzin pod swoistym patronatem jednej rozpoznawalnej firmy-matki. Podstawą istnienia franczyzy jest zbudowanie silnej, rozpoznawalnej marki. Przykładami systemu franczyzowego są restauracje McDonald’s, Taco Bell czy sklepy z sieci Żabka.
Jakie możliwości daje taki system?
Wejście we franczyzę pozwala nam na:
- W pełni legalne wykorzystanie nazwy franczyzodawcy.
- Używanie znaków towarowych należących do franczyzodawcy.
- Know-how, czyli dostęp do wiedzy, kompetencji i doświadczenia zgromadzonego przez franczyzodawcę.
- Uzyskanie pomocy w prowadzeniu działalności poprzez wsparcie finansowe i/lub wsparcie merytoryczne.
Jest to więc układ pozwalający na wspólny rozwój z uwzględnieniem obustronnego wsparcia przedsiębiorstw.
Zalety wejścia we franczyzę
Poza samą satysfakcją współtworzenia rozpoznawalnej marki, bycie częścią franczyzy niesie ze sobą wiele praktycznych zalet. Bez wątpienia największą z nich jest minimalizacja ryzyka bankructwa lub znacznego osłabienia kapitału, co gwarantuje nam dużo łatwiejszy start jako firmie, dzięki czemu możemy być nieco odważniejsi w podejmowanych przez siebie decyzjach. Równie ważną zaletą jest wspomniany wcześniej know how, który otwiera nam wcześniej zamknięte ścieżki rozwoju w biznesie. Doświadczenia nigdy za mało! Do tego wszystkiego dochodzi reszta benefitów spływających ze strony franczyzodawcy, który gwarantuje nam solidną podstawę do rozwoju własnej firmy.
Podział franczyzy
Franczyzę można dzielić ze względu na wiele czynników, jednak najczęściej wyróżniamy:
- Franczyzy partnerskie, czyli polegające na dzieleniu obsługi obiektów pomiędzy franczyzobiorcę a franczyzodawcę.
- Franczyzy sieciowe, które charakteryzuje posiadanie wielu podmiotów franczyzobiorców.
- Franczyzy indywidualne, w których franczyzobiorca zawiera umowę z kilkoma franczyzobiorcami.
- Franczyzy subordynacyjne, w których franczyzobiorcy rozwijają koncept franczyzodawcy, który nie bierze bezpośredniego udziały w procesie rozwoju marki.
- Masterfranczyza, czyli oddanie wyłączności działania jednemu franczyzobiorcy, który z kolei może posiadać podwykonawców.
Powyższe nazewnictwa są mocno umowne, dlatego też warto zwrócić na nie uwagę i zapamiętać przypisane do nich definicje.
Koszt prowadzenia franczyzy
Przy tworzeniu własnej franczyzy obowiązuje opłata w kwocie stałej lub naliczaną procentowo od obrotów lub dochodów ze sprzedaży. Kwotę tą ustala się podczas spisywania umowy franczyzowej i jest ona zależna od segmentu gospodarczego w którym działamy. Sumy opłat mogą się znacząco różnic pomiędzy różnymi dziedzinami, dlatego warto dokładnie zapoznać się z kosztami przed podpisaniem umowy. Oczywiście nie są to jedyne koszta z jakimi musimy się liczyć przy tworzeniu własnej franczyzy. Musimy przygotować się na zakupienie wyposażenia sklepu, towarów oraz opłacenie pracowników, jednak z tym powinniśmy liczyć się od samego początku.